در رابطه با بحث غدیر که چرا نبی مکرم این قضیه را در مکه معرفی نکرد بلکه آمد در یک بیابانی در غدیر خم انجام شد، باید بگوییم :
1 - خود قضیه غدیر در حقیقت از خطبه‌های مکه آغاز شده است و زمینه سازی غدیر در خطبه‌های مکه بوده است و آنجا اتفاقی افتاد که باعث شد این قضیه به تاخیر بیفتد.
زمینه سازی غدیر در خطبه‌های مکه :
ترمذی متوفای 279 روایتی را از جابر بن عبدالله نقل می‌کند که :
نبی مکرم در روز عرفه خطبه ای را خواندند که در آن فرمودند :
إنی ترکت فیکم ما إن أخذتم به لن تضلوا
من چیزی در میان شما می‌گذارم و می‌روم که اگر آن را بگیرید هرگز گمراه نمی‌شوید کتاب الله وعترتی أهل بیتی
(سبل الهدى والرشاد ج 11 ص 6 - کنز العمال ج 1 ص 99 - تفسیر ابن کثیر ج 4 ص 114 - المعجم الکبیر ج 3 ص 65)
این زمینه سازی بود که پیامبر برای بحث غدیر بیان کردند.
و همچنین یعقوبی متوفای 284 می‌گوید که :
بعد از روز منی یعنی روز 11 نبی مکرم خطبه ای خواند که بسیار مفصل است ولی متاسفانه در بعضی از کتب اهل سنت فقط تکه‌هایی از این خطبه آمده است که حضرت فرمود:
خدا نورانی کند صورت بنده ای را که سخن مرا بشنود و به آن دقت کند و آن را حفظ کند و به کسانی که نیستند برساند سپس فرمود :
لا ترجعوا بعدی کفارا مضلین یملک بعضکم رقاب بعض
بعد از من به طرف کفر باز نگردید و دیگران را گمراه نکنید و نسبت به همدیگر شمشیر نکشید و یکدیگر را نکشید. سپس فرمود : من در میان شما چیزی را گذاشته ام که إن تمسکتم به لن تضلوا اگر به آن تمسک کنید گمراه نمی‌شوید.یعنی تنها چیزی که شما را از کفر و ارتداد و گمراهی قتل و غارت نجات می‌دهد این 2 چیز است : کتاب الله وعترتی أهل بیتی(تاریخ الیعقوبی ج 2 ص 111)
پس زمینه سازی غدیر از خود مکه مکرمه شروع شده است یعنی همین که بحث ثقلین مطرح شده است.

2 - این که دقیقاً علت این مسأله چیست، از حوزه فهم و دانش ما بیرون است و پیامبر(ص) هم در این باره از خود اختیاری نداشته و به فرمان الهی در همان نقطه ای که مأمور به ابلاغ آن شده بود، انجام وظیفه کرده اند.

3 - جایگاهی که برای ابلاغ پیام مزبور انتخاب شده بود، نقطه ای بوده که غیر از اهل مکه، همه حجاج از آن عبور می کردند و نقطه ای است که در آن اجتماع همه حجاج وجود داشته است.

4 - احتمال دارد انتخاب آن مکان به دلیل آن باشد که اگر در ضمن اعمال حج، این عمل انجام می شد برجستگی لازم را پیدا نمی کرد و شکوه تاریخی آن محو می گردید. از همین رو مکان مستقل و زمانی جدا از دیگر اعمال انتخاب شد که در عین امکان اجتماع عظیم مسلمانان، این مطلب به عنوان خبری کاملاً تازه و نو، توسط حجاج به بلاد مختلف اسلامی پراکنده شود و برجستگی و شکوه و طراوت آن بهتر حفظ شود.
5- این سوال ، تنها سوالی برای گم کردن راه است ؛ وقتی ما رسول خدا (ص) را تابع وحی بدانیم هر کاری ایشان انجام دهند صحیح است و چه در کنار کعبه و یا ... اولویتی برای ایشان ایجاد نمی کند .به عبارتی پیامبر برای هر مطلبی در مورد دین اسلام و مسائل مربوط به آن نیازمند دستور خداوند بودند. خداوند آیه تبلیغ را در روز هجدهم ذی الحجه سال حجه الوداع ( دهم هجری ) زمانی که پیامبر اعظم به مکان غدیر خم رسیده بودند و حدود پنج ساعت از روز گذشته بود بر قلب مصفای آن حضرت نازل کردند. جناب حافظ ابو جعفر محمد بن جریر طبری ( متوفی 310 هجری ) در (( کتاب الولایه )) که آنرا پیرامون طرق حدیث غدیر نگاشته با سند خود از زید بن ارقم روایت کرده که در بازگشت از حجه الوداع در محل غدیر خم بودیم ، پس از اقامه نماز جماعت پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم ) در ضمن خطبه ای طولانی فرمودند ((خداوند تبارک و تعالی آیه : " یَا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنزِلَ إِلَیْکَ مِن رَّبِّکَ وَإِن لَّمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ وَاللّهُ یَعْصِمُکَ مِنَ النَّاسِ " را بر من نازل کرده است و جبرییل از جانب پروردگار به من فرمان داد تا در این مکان ایستاده و به هر سیاه و سفیدی و جن و انسی اعلام کنم که : (( إن علی بن ابیطالب أخی و وصی و خلیفتی و امام بعدی ))

خلاصه متعصبان زمانی که نمی توانند یک حقیقت را بپذیرند، سعی می کنند که با سخنان نامعقول اصل مطلب را منکر شوند. زمانی که شخصی می گوید چرا پیامبر (صلی الله علیه وآله و سلم) علی(ع) را در مکه جانشین خود نکرد، این برای ما معلوم می شود که این فرد خلافت حضرت علی(ع) را پذیرفته و چون نمی تواند اصل مطلب را زیر سوال ببرد، سعی می کند با شبهه های بی اساس راهی برای دست و پا زدن خود پیدا کند.

در قسمتهای بعدی هم همراه ما باشید.

موضوع قسمت بعدی: آیا بحث از واقعه غدیر بی فایده است؟

والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته